EKOLOGICZNY MATERIAŁ HETEROGENICZNY


Definicja:

„Ekologiczny materiał heterogeniczny” oznacza grupę roślin w obrębie jednego taksonu botanicznego najniższego znanego stopnia, która:
  • wykazuje wspólne cechy fenotypowe;
  • charakteryzuje się wysokim stopniem różnorodności genetycznej i fenotypowej poszczególnych jednostek rozmnożeniowych, tak że ta grupa roślin jest reprezentowana przez materiał w całości, a nie przez niewielką liczbę jednostek;
  • nie jest odmianą w rozumieniu art. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 2100/94 ( 1 );
  • nie jest mieszanką odmian;
  • została wytworzona zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2018/848

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 (Dz. Urz. UE L 150, 14/06/2018), wprowadziło możliwość obrotu na terenie Unii Europejskiej Ekologicznym Materiałem Heterogenicznym. Sprawy te reguluje art. 13, w brzmieniu:


Art.13
Szczegółowe przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu materiału rozmnożeniowego roślin ekologicznego materiału heterogenicznego

  • Materiał rozmnożeniowy roślin ekologicznego materiału heterogenicznego może być wprowadzany do obrotu bez konieczności przestrzegania wymogów dotyczących rejestracji i bez konieczności przestrzegania certyfikacji kategorii materiału przedbazowego, bazowego i kwalifikowanego lub wymogów dla innych kategorii, które to wymogi zostały zawarte w dyrektywach 66/401/EWG, 66/402/EWG, 68/193/EWG, 98/56/WE, 2002/53/WE, 2002/54/WE, 2002/55/WE, 2002/56/WE, 2002/57/WE, 2008/72/WE oraz 2008/90/WE lub w aktach przyjętych na podstawie tych dyrektyw.
  • Materiał rozmnożeniowy roślin ekologicznego materiału heterogenicznego, o którym mowa w ust. 1, może być wprowadzany do obrotu po powiadomieniu przez dostawcę o danym ekologicznym materiale heterogenicznym odpowiedzialnych organów urzędowych, o których mowa w dyrektywach 66/401/EWG, 66/402/EWG, 68/193/EWG, 98/56/WE, 2002/53/WE, 2002/54/WE, 2002/55/WE, 2002/56/WE, 2002/57/WE, 2008/72/WE oraz 2008/90/WE, dokonanym za pomocą dossier zawierającego:
    • dane kontaktowe wnioskodawcy;
    • gatunki i oznaczenia ekologicznego materiału heterogenicznego;
    • opis głównych cech agronomicznych i fenotypowych wspólnych dla tej grupy roślin, w tym techniki uprawy, wszelkie dostępne wyniki testów dotyczące tych cech, informacje o kraju produkcji oraz zastosowanym materiale macierzystym;
    • oświadczenie wnioskodawcy dotyczące prawdziwości elementów zawartych w lit. a), b) i c);
    • oraz reprezentatywną próbkę.
    Powiadomienie to przesyła się listem poleconym – lub każdym innym środkiem komunikacji akceptowanym przez organy urzędowe – z żądaniem potwierdzenia odbioru. Trzy miesiące od daty podanej na potwierdzeniu odbioru, pod warunkiem że nie zażądano dodatkowych informacji ani nie przekazano dostawcy żadnej formalnej odmowy ze względu na niekompletność dossier lub brak zgodności według definicji zawartej w art. 3 pkt 57, uznaje się, że odpowiedzialny organ urzędowy przyjął powiadomienie i jego treść. Po wyraźnym lub dorozumianym potwierdzeniu powiadomienia odpowiedzialny organ urzędowy może umieścić w wykazie informacje o zgłoszonym ekologicznym materiale heterogenicznym. Umieszczenie w wykazie jest dla dostawcy bezpłatne.
    O umieszczeniu w wykazie ekologicznego materiału heterogenicznego powiadamiane są właściwe organy innych państw członkowskich i Komisja. Taki ekologiczny materiał heterogeniczny spełnia wymogi aktów delegowanych przyjętych zgodnie z ust. 3.
  • Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 54 aktów delegowanych uzupełniających niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie przepisów dotyczących produkcji i wprowadzania do obrotu materiału rozmnożeniowego roślin ekologicznego materiału heterogenicznego określonych rodzajów lub gatunków w odniesieniu do:
    • opisu ekologicznego materiału heterogenicznego, w tym odnośnych technik uprawy i metod produkcji oraz zastosowanego materiału macierzystego;
    • minimalnych wymogów jakościowych dotyczących partii materiału siewnego, w tym tożsamości, określonej czystości, zdolności kiełkowania i jakości sanitarnej;
    • znakowania i pakowania;
    • informacji i próbek produkcji, które mają być przechowywane przez podmioty zawodowe;
    • w stosownych przypadkach, zasad utrzymania ekologicznego materiału heterogenicznego.

Na mocy powyższego Rozporządzenia podstawowego ukazało się Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/1189 z dnia 7 maja 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 w odniesieniu do produkcji i wprowadzania do obrotu materiału rozmnożeniowego roślin ekologicznego materiału heterogenicznego określonych rodzajów lub gatunków (Dz. Urz. UE L 158/18, 20/07/2021), które m.in. precyzuje sprawy związane z:

  • opisem ekologicznego materiału heterogenicznego,
  • wymaganiami dotyczącymi tożsamości partii nasion materiału rozmnożeniowego roślin ekologicznego materiału heterogenicznego,
  • wymaganiami dotyczącymi jakości sanitarnej, czystości analitycznej i zdolności kiełkowania materiału rozmnożeniowego roślin ekologicznego materiału heterogenicznego,
  • wymaganiami dotyczącymi pakowania i znakowania materiału rozmnożeniowego roślin ekologicznego materiału heterogenicznego,
  • wymaganiami dotyczącymi informacji, które mają być przechowywane przez podmioty,
  • kontrolami urzędowymi,
  • utrzymywaniem ekologicznego materiału heterogenicznego.

Ustawa z dnia 23 czerwca 2022 r. o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej (Dz.U. z 2022 r. poz. 1370), zgodnie z art. 10 nałożyła na Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) obowiązki związane z prowadzeniem wykazu ekologicznego materiału heterogenicznego

Art. 10.

  • Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych:
    • przyjmuje i potwierdza powiadomienia, o których mowa w art. 13 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia 2018/848;
    • prowadzi wykaz, o którym mowa w art. 13 ust. 2 akapit czwarty rozporządzenia 2018/848;
    • dokonuje powiadomienia, o którym mowa w art. 13 ust. 2 akapit piąty rozporządzenia 2018/848.
  • Powiadomienia, o których mowa w art. 13 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia 2018/848, składa się na formularzu udostępnionym na stronie internetowej administrowanej przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych.
  • Odmowa, o której mowa w art. 13 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia 2018/848, następuje w drodze decyzji dyrektora Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych.
  • Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych przeprowadza kontrolę urzędową w zakresie zgodności ekologicznego materiału heterogenicznego z przepisami wydanymi na podstawie art. 13 ust. 3 lit. b rozporządzenia 2018/848 w odniesieniu do tożsamości tego materiału.

Materiał rozmnożeniowy roślin ekologicznego materiału heterogenicznego może być wprowadzany do obrotu po umieszczeniu go w wykazie ekologicznego materiału heterogenicznego.

Powiadomienie - wniosek o umieszczenie zgłoszonego materiału rozmnożeniowego roślin w wykazie ekologicznego materiału heterogenicznego składa do Dyrektora COBORU dostawca, który będzie prowadził obrót tym materiałem, zwany zgłaszającym, w dowolnym terminie, na poniższym formularzu:

Powiadomienie to przesyła się listem poleconym, z żądaniem potwierdzenia odbioru.

Równocześnie ze złożeniem wniosku, zgłaszający powinien dostarczyć odpowiedniej wielkości próbę materiału rozmnożeniowego roślin do Centralnego Magazynu Nasion, na adres:

Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Słupi Wielkiej
Centralny Magazyn Nasion, Słupia Wielka 1
63-022 Słupia Wielka